Beginnen bij het begin. Het is niet de eerste keer dat Jaguar zich waagt aan het D-segment. In 2001 bouwde de Britten de X-type op basis van de Ford Mondeo maar het grote succes bleef uit, tot de stekker er zes jaar geleden definitief uit werd getrokken. Het is nu duidelijk dat Jaguar toen de beslissing heeft genomen, mede dankzij de groeikansen die het krijgt van Tata, een eigen model te bouwen met eigen technologie. Die opvolger is nu klaar. Deze XE moet de basis zijn om vanaf vandaag voorgoed aanwezig en succesvol te zijn én blijven in het kleinere sedan-segment.

En als Jaguar het zelf doet, levert het geen half werk af. Zo bouwden ze een nieuw chassis dat voor zeventig procent uit aluminium bestaat, de overige dertig procent is staal. Achteraan krijgt de XE een nieuwe multilink-ophanging, vooraan vinden we dezelfde double wishbone ophanging terug als in de F-Type. De rigiditeit van het koetswerk evenaart dat van de F-Type. Beide modellen hebben dus heel wat gemeen. Maar de XE zal binnenkort ook met andere modellen in het gamma nog zaken gemeen hebben. Zo zal dit nieuwe chassis ook de basis zijn voor de nieuwe generatie XF en de eerste SUV van het merk, de F-Pace.

Perfect in balans

Om succesvol te zijn heeft Jaguar de XE weten te onderscheiden van de bestaande spelers. Het voordeel van een eerste generatie in een nieuw segment is dat die er altijd origineel en leuk uitziet, in tegenstelling tot vaak voorspelbare opvolgers bij de concurrentie. Maar los daarvan is de XE gewoon een mooi en leuk apparaat. Vooraan is hij herkenbaar maar duidelijk te onderscheiden van de XF en XJ. De spitse snuit, grille en toegeknepen koplampen vallen vooraan op. Achteraan zijn het de toch speciaal vormgegeven lichtunits die de aandacht trekken. Het totaalpakket oogt beter in real life dan op foto. Onze testwagen kreeg het R-sport pakket, vergelijkbaar met de S-line, AMG-pakket of het M-pakket bij de Duitse concurrentie. De kleine Jaguar is in onze ogen visueel perfect in balans, een bank vooruit dus voor designer Ian Callum.

Herkenbaar, maar stapje lager

Binnenin wordt het al snel duidelijk dat Jaguar een trap lager moest dan we gewoon zijn van de Britten. We zaten voor het eerst, sinds de X-type, in een Jaguar met stoffen zetels. Ook de dashboardbekleding werd in onze uitvoering afgewerkt in meer dagdagelijkse materialen dan leder en alcantara. Allemaal prima afgewerkt, dat wel, gewoon even wennen. Centraal in het dashboard vinden we het nieuwe In-Control navigatiesysteem terug. Vergeleken met diens voorganger een enorme verbetering. Handig te bedienen met duidelijke schermen. De steeds wederkerende kritiek op de navigatiesystemen van Jaguar en Land Rover lijken ons eerder een gewoonte te zijn binnen de pers, dan wel een gefundeerde vergelijking. Als bestuurder is het allemaal erg intuïtief te bedienen en vind je snel je draai.

Op de achterste bank is het lastiger vertoeven in de XE. Door de scherpe daklijn kom je met 1m85 wat hoofdruimte te kort en heb je weinig beweegruimte voor je benen en voeten. Zo lang het dus vooral kinderen zijn op de achterbank van je XE, is er geen enkel probleem. Maar het blijft wel wat beperkt qua ruimte binnenin, zo heeft de XE met 455 liter de kleinste kofferinhoud van zijn segment. Ter vergelijking: de BMW 3 Reeks beschikt over minstens 480 liter. Wie ruimte op de achterbank en in de koffer zoekt moet naar de XF of XJ en trekt beter meteen ook zijn portefeuille open.

Gloednieuwe aluminium vierpitter

Onder de kap schuilt een gloednieuwe 2.0 liter diesel, die is beschikbaar met 163 en 180 pk en kan besteld worden met zowel een automaat als manuele versnellingsbak. Jaguar bouwde onlangs een nieuwe fabriek voor de productie van die Ingenium motoren, een fabriek ter waarde van 500 miljoen euro. Je begrijpt dus wat we bedoelden toen we zeiden dat Jaguar het meent. Het volledig uit aluminium gebouwde blok heeft in onze Ultimate Black gekleurde XE 180 pk, de CO2-uitstoot beperkt zich daar tot 109 g/km.

Het blok wordt gekoppeld aan een acht-traps automatische ZF-versnellingsbak, de referentie in de markt. Een heel goed blok dat goed samenwerkt met de automaat. Schakelt op juiste moment terug en op, op een erg zachte en lineaire manier. Maar bij koude motor of bij sportiever accelereren is de motor iets te luidruchtig, of is de isolatie tussen cabine en motor te beperkt. An sich geen groot probleem als de motor mooi klinkt, maar dat is met deze vierpitter niet het geval. Daarvoor moet je de S-versie kopen met V6. En echt sprinten is sowieso niet de moeite, de Jag heeft 7,8 seconden nodig om 100 aan te tikken.

Desalniettemin is het aangenaam en comfortabel rijden met de XE. Zodra hij meedraait in het verkeer is het ook een erg stille wagen. Jaguar meent zelfs de stilste van het segment te zijn. Voorlopig moeilijk te vergelijken, maar veel stiller lijken de A4, C-klasse en 3 Reeks niet te kunnen zijn. In de bochten valt dan weer de goede en communicatieve sturing op. die sturing is trouwens elektrisch. De 430 Nm aan koppel maakt van de XE ook nog eens een vlotte cruiser op de autosnelwegen.

Onze bezorgdheid...

Jaguar hoopt met deze XE een volumemodel te hebben gemaakt. Dat de XE het potentieel daarvoor heeft staat buiten kijf. Hij heeft ons enorm overtuigd tijdens de week waarin we hem reden. Maar zal het premium karakter en vooral de perceptie duurder te zijn de Jaguar XE niet nekken in de leasing? Een BMW, Mercedes of Audi is een "gewone mensen" auto... nu ja, in leasingland. Een Jaguar klinkt al snel chiquer, hoewel ze beiden naast elkaar op de leasinglijst zouden moeten gaan staan. Benieuwd of de Jaguar XE dat euvel overwint.

En niet de goedkoopste

Onze XE start vanaf 37.490 euro. De instapper kost 34.990 euro, daarvoor heb je hetzelfde blok maar met 163 pk en een manuele versnellingsbak. Dat is een pak duurder dan de BMW 3 Reeks die beschikbaar is vanaf 28.850 euro, de nieuwe Audi A4 vanaf 29.950 euro en de Mercedes C-klasse die er vanaf 30.976 euro is. Of er een goedkopere instapper komt wanneer de nieuwe benzinemotoren klaar zijn, valt nog af te wachten. Voorlopig is de Jaguar XE dus de duurste. Of hij daardoor iemand kan overtuigen die voor het eerst een leasingwagen mag kiezen? We betwijfelen het. Maar iemand die er al drie BMW's heeft opzitten, die moet dringend een Jaguar-garage bezoeken.

Conclusie

Straf hoe Jaguar het zo snel bij het rechte eind heeft in een voor hen relatief nieuw segment. De XE is een visueel mooi ogende auto en weet zich heel duidelijk te onderscheiden van zijn concurrenten. Binnenin blijft het allemaal ergonomisch en premium, zoals we gewend zijn van Jaguar. Dankzij een nieuw aluminium chassis, nieuw blok en goede ophanging is de Jag ook nog eens een leuke auto om te rijden. Bij acceleratie niet de stilste, maar eens hij op gang is een erg aangename comfortabele cruiser. We spreken per vandaag niet meer over "de drie Duitsers" maar over "de drie Duitsers en enkele Brit". Het lijkt wel de aanzet van een mop. De toekomst moet uitwijzen wie van de vier als lachpaal uit die mop komt...