Vorig jaar hakte de Vlaamse regering een opmerkelijke knoop door. Toen werd de fiscaliteit voor lichte vrachtwagens die ingeschreven worden door particulieren namelijk aangepast, waardoor je niet meer in alle gevallen mag rekenen op de vrijstelling van de BIV en de verlaagde verkeersbelasting. Sindsdien denkt de particulier wel eens dat het kostenbesparende kantje van de lichte vracht eraf is voor hen, maar klopt dat wel?

Lichte vracht vs. pick-up

Het simpele antwoord is: nee, of toch indien je lichte vrachtwagen géén pick-up is. Het enige dat er op 1 januari 2023 namelijk veranderde, is het feit dat pick-ups of ‘chassis-cabines’ uitgesloten werden van het fiscale gunstregime in Vlaanderen. Onder die uitsluiting vallen zowel modellen met een enkele (één rij zitplaatsen) als een dubbele cabine (twee rijen zitplaatsen), zolang het maar gaat om voertuigen met een open laadruimte. Als reden daarvoor geeft de Vlaamse regering aan dat pick-ups makkelijker ingezet kunnen worden als gewone auto voor dagdagelijkse verplaatsingen dan pakweg bestelwagens, terwijl ze in heel wat gevallen wel vervuilender zijn.

Verder geldt de uitsluiting van de pick-up ook enkel voor particulieren. Voor exemplaren die ingeschreven worden onder een ondernemingsnummer, blijft het belastingvoordeel wel nog gewoon van kracht. Dat laatste geldt trouwens ook voor particulieren die hun pick-up al ingeschreven hadden voor de start van de nieuwe regel, dus voor 1 januari 2023. Zij mogen alleen rekenen op een verminderde interesse in hun pick-up wanneer ze die tweedehands zouden verkopen want de volgende particulier die hem inschrijft, kijkt dus wel aan tegen het standaardtarief voor personenwagens.

Wat valt wel nog onder het gunstregime?

Voor alle andere lichte vrachtwagens blijft het fiscale gunstregime voor particulieren dus wel gewoon behouden, ook na 1 januari 2023. Daaronder vallen dus alle gesloten bestelwagens met een Maximaal Toegelaten Massa (MTM) van tot 3.500 kilogram. Die mogen zowel over één als over twee rijen zetels beschikken, op voorwaarde dat de lengte van de laadruimte ten minste 50 procent bedraagt van de wielbasis van het voertuig. Bovendien moet de laadvloer deel uitmaken van het koetswerk om in aanmerking te komen voor de status van lichte vracht, en mogen er geen bevestigingspunten voor extra zitplaatsen in die laadvloer aanwezig zijn.

We hebben het hierboven wel over “bestelwagens,” maar na een paar aanpassingen komen ook heel wat andere auto’s in aanmerking voor het fiscale gunstregime. Zo worden er wel vaker SUV’s en breaks omgebouwd om binnen de regels van de lichte vrachtwagen te passen, vooral indien het gaat om modellen met grote motoren. Een aantal fabrikanten biedt zo’n ombouw zelfs af-fabriek aan, kijk maar eens in de configurator van bijvoorbeeld de Audi’s RS 4 en RS 6. Zo kunnen ook dergelijke auto’s beschikken over een vaste laadvloer zonder zetelbevestigingen die ten minste 50 procent van de wielbasis inneemt, al vallen bijvoorbeeld berlines wel buiten beschouwing aangezien de laadruimte wettelijk gezien ten minste 60 centimeter hoog moet zijn.

Tarief

De reden om door vadertje staat gezien te willen worden als lichte vrachtwagen is dan ook voor de hand liggend: de tarieven zijn in heel wat gevallen vele malen goedkoper dan die van de belasting op gewone personenwagens. Zo zijn ze volledig vrijgesteld van belasting op inverkeerstelling en is de jaarlijkste verkeersbelasting die je betaalt afhankelijk van de maximaal toegelaten massa. Daarvoor hanteert de overheid op moment van schrijven een basistarief van 23,40 euro per 500 kilogram MTM, en dat bedrag wordt jaarlijks geïndexeerd. Nadien wordt die basis nog vermeerderd met een bepaald percentage afhankelijk van de euronorm, de CO2-uitstoot en de eerste inschrijving van het voertuig. De precieze berekening vind je terug op de website van de Vlaamse overheid, maar in de praktijk mag je rekenen op zo'n 100 tot 180 euro per jaar.

Je kan dus wel begrijpen waarom het geen steek houdt dat particulieren vroeger zo weinig belasting betaalden voor hun dikke RAM met V8, al heeft de Vlaamse regering met de uitsluiting van pick-ups wel een precedent gesteld. Zo zijn er vrijwel even veel argumenten te geven om een dergelijk gunstregime af te schaffen voor pakweg een omgebouwde Audi RS 6 en, bij uitbreiding, voor alle lichte vrachtwagens die door particulieren eerder gebruikt worden om goedkoper op de baan te zijn dan om effectief ladingen mee te vervoeren. Wil je met andere woorden nog gebruik maken van het fiscale gunstregime, doe het dan nu het nog kan… Want in bijvoorbeeld Wallonië werd het belastingvoordeel voor particulieren al in 2021 volledig afgeschaft.